Eigenlijk spreekt dit voor zich. Om je kids te leren wat respect is, zul je het goede voorbeeld moeten geven. En hoe geef je nu een beter voorbeeld dan op een beleefde manier te praten? Niet altijd gemakkelijk als je kind staat te treuzelen met z’n schoenveters en jij op tijd op je werk moet zijn. Toch heeft dit een grote bijdrage aan de manier waarop zij zich gerespecteerd voelen.

Onderzoek toont aan dat als kinderen de kans krijgen om een bijdrage te leveren in een beslissing, dit een positief effect heeft op hun persoonlijke ontwikkeling. Natuurlijk gaat het (vooral op jonge leeftijd) nog niet over belangrijke financiële zaken, maar simpele vragen als ‘wat zullen we vanavond eten?’ of ‘welke muziek zullen we in de auto luisteren?’ kunnen al een verschil maken.

Hoe ouder ze worden, hoe vaker er conflicten zullen voorvallen. Conflicten hoeven natuurlijk helemaal niet erg te zijn. Belangrijk is wel dat jij je kinderen laat zien dat je ze hoort. Ook al verschillen jullie van mening, luister je wel naar je zoon of dochter, en dit verwacht je natuurlijk ook van hen.

Misschien kunnen we hier zelf ook nog wat van leren: actief naar iemand luisteren. Leg die telefoon dus even weg, maak oogcontact, en laat de ander merken dat je naar ze luistert. Ook bij onze eigen kinderen leer je ze zo wat respect is.

Het klinkt best logisch: je kind leren om ‘dankjewel’ en ‘alsjeblieft’ te zeggen. Maar denk daarbij ook aan hoe je kinderen leer hun oprechte excuses aan te bieden (als dat nodig is), of hoe zij verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun gedrag.

Gezellig kletsen met je kind. Maar wat als het al snel resulteert in een half uur durende monoloog waar je zoon of dochter ingaat op alle ins & outs van hun nieuwste videogame? Om je kind te leren hoe ze op een respectvolle manier een gesprek kunnen voeren, kun je ze meegeven dat het goed is om vragen te stellen in een gesprek. Zo leren ze interesse in de ander te tonen.

Roddelen klinkt natuurlijk behoorlijk negatief. In plaats van negatief over een ander te praten kun je stimuleren om juist positief te roddelen. Bijvoorbeeld ‘wat lief van oma, dat ze wist dat blauw jouw lievelingskleur is’ Zo leer je kids om al van jongs af aan op de positieve trekjes van iemand te zien. En eerlijk is eerlijk: ook wij kunnen misschien wel wat leren van positief roddelen.

Nooit leuk natuurlijk, als je kinderen met hun ogen gaan rollen als je ze aanspreekt op hun gedrag. In plaats van geïrriteerd of boos te worden, kun je uitleggen wat het met je doet als ze zo’n gezichten trekken. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat je begrijpt dat het niet leuk is dat ze hun speelgoed moeten opruimen, maar dat het niet nodig is om daarom zo’n vervelende attitude aan te nemen. Leg ze juist uit hoe het op jou overkomt, en hoe kwetsend het voor jou is.

En ten slotte: laat ze in aanmerking komen met andere culturen. Dan denk je wellicht meteen aan verre landen met ‘vreemde’ gebruiken, maar ook als je niet in staat bent om te reizen naar het buitenland kun jij voldoende kennis meegeven over andere culturen. Laat ze ander eten proeven, leer ze over het Suikerfeest of bezoek samen een musea. Zo ontwikkelen ze van jongs af aan respect voor iets wat ze niet kennen.